เมื่อกล่าวถึงเรื่องฮอร์โมน หรือการรักษาด้วยฮอร์โมนทดแทน (Hormone Replacement Therapy) เชื่อว่าผู้คนเกือบ 100%นึกถึงเรื่องวัยทองเป็นอับดับแรก และขณะเดียวกันก็ยังมีคนอีกจำนวนมากเข้าใจว่าการรักษาด้วยฮอร์โมนทดแทนที่ใช้กับร่างกายทำได้เฉพาะปัญหาวัยทอง แต่แท้จริงแล้วการรักษาด้วยฮอร์โมนทดแทนสามารถใช้ได้กับการพร่องหรือขาดฮอร์โมนทุกชนิด ซึ่งเรามีศักยภาพในการดูแลรักษาอย่างตรงจุด

สารพันฮอร์โมนในชีวิต
ในร่างกายของเรามีฮอร์โมนหลายชนิด ในแต่ละตำแหน่ง เช่น ต่อมไพเนียล (Pineal gland) ต่อมไร้ท่อซึ่งในตอนกลางวันจะสร้างเซโรโทนินกระตุ้นให้เราตื่น พอกลางคืนสร้างเมลาโทนินช่วยในการนอนหลับ ช่วยในการกระตุ้นปรับเปลี่ยนระบบนาฬิกาชีวิตของร่างกาย โดยทำงานร่วมกับต่อมไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) ที่เป็นเสมือนศูนย์ควบคุมฮอร์โมนทั่วร่างกาย มีการผลิตฮอร์โมนต่างๆ และไปออกฤทธิ์ยังต่อมใต้สมอง และเกิดการหลั่งฮอร์โมน อาทิ ฮอร์โมน FSH ออกฤทธิ์ที่ต่อมเพศกระตุ้นรังไข่ ฮอร์โมน LH กระตุ้นการตกไข่ ฮอร์โมน TSH กระตุ้นไทรอยด์ ฮอร์โมน ACTH กระตุ้นต่อมหมวกไต เป็นต้น

จากข้อมูลข้างต้นจะเห็นได้ว่าฮอร์โมนมีหลายส่วน ฮอร์โมนทดแทนจึงไม่ใช่สำหรับฮอร์โมนเพศเท่านั้น แต่หมายถึงทุกจุดที่ร่างกายเกิดความบกพร่องและมีผลกับระดับฮอร์โมนทำให้เกิดปัญหาต่างๆ อาทิ ระบบเผาผลาญไม่ดี เกิดภาวะแก่เร็ว เหนื่อยง่าย เพลียง่าย เราจึงต้องแก้ไขให้ตรงจุดด้วยการใช้ฮอร์โมนทดแทนเพื่อปรับให้กลับมาสู่สมดุล

ฮอร์โมนเพศความแตกต่างสร้างสมดุล
ฮอร์โมนในร่างกายล้วนมีความสำคัญ ฮอร์โมนเพศมีหน้าที่สร้างรูปร่างสัญลักษณ์เพศชายและเพศหญิง โดยฮอร์โมนเพศหญิงแบ่งออกเป็นเอสโตรเจน (Estrogen) และโปรเจสเตอโรน (Progesterone) ที่เกี่ยวข้องกับรอบเดือนของผู้หญิง และเมื่ออายุ 30 ปี ฮอร์โมนต่างๆ ในร่างกายจะเริ่มลดลง รวมถึงฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testosterone) ฮอร์โมนเพศชายซึ่งมีอยู่ในร่างกายของผู้หญิง แต่ไม่มากเท่าผู้ชาย โดยฮอร์โมนนี้เป็นตัวช่วยสร้างกล้ามเนื้อและแรงผลักดันทางเพศ

เราจึงสังเกตได้ว่าผู้หญิงอายุมากขึ้นจะมีแรงดึงดูดทางเพศลดลง โดยเฉพาะเมื่ออายุ 45 ปี ขึ้นไป ฮอร์โมนเพศของผู้หญิงจะเสียสมดุล ทำให้มีอาการหงุดหงิดง่าย อ้วนง่าย บวม ภาวะเหล่านี้จะเป็นจุดเหนี่ยวนำการเกิดเนื้องอกมดลูกและรังไข่ได้ง่าย หากเข้าสู่ช่วงอายุ 50 ปี เอสโตรเจนจะลดลงมาก ทำให้หงุดหงิดมากขึ้น นอนไม่หลับ กระสับกระส่าย ร้อนง่ายหนาวง่าย อีกทั้งในระยะยาวผิวจะเหี่ยว ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอหรือไม่มาเลย ช่องคลอดแห้งหากมีเพศสัมพันธ์อาจทำให้เกิดแผลถลอกหลังมีเพศสัมพันธ์ได้ หลายครั้งปัญหาทางร่างกายจึงส่งผลให้เกิดปัญหาครอบครัวตามมาได้ ช่วงเวลาเหล่านี้จึงเป็นเวลาที่ผู้หญิงหลายคนมีความทุกข์ทรมานจากอาการวัยทองได้ ส่วนผู้ชายจะเข้าสู่วัยทองประมาณอายุ 60 ปี ยกเว้นผู้ที่ไม่ดูแลตัวเองจะเข้าสู่วัยทองเร็วขึ้น ซึ่งสิ่งที่ผู้ชายกลัวในการเข้าสู่วัยทอง นั่นคือการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ

การที่ฮอร์โมนเพศลดลงนอกจากจะมีอาการต่างๆ ดังที่กล่าวไปข้างต้น อาการที่สำคัญซึ่งเกิดกับทั้งผู้หญิงวัยทองและผู้ชายวัยทอง นั่นก็คือการขาดสมาธิในการทำงาน ความจำลดลง โดยเฉพาะความจำระยะสั้น และโดยเฉพาะผู้หญิง จากสถิติยังพบว่าผู้หญิงที่ประจำเดือนหมดเร็วพบเป็นอัลไซเมอร์เพิ่มขึ้น ดังนั้นการสร้างสมดุลฮอร์โมนเพศด้วยการใช้ฮอร์โมนทดแทนจึงเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับทั้งผู้หญิงและผู้ชาย

Hormone Replacement Therapy ตัวช่วยชั้นเลิศแก้ปัญหาฮอร์โมน
ฮอร์โมนทดแทนสำหรับฮอร์โมนเพศ มีหลายชนิดทั้งแบบสังเคราะห์และแบบธรรมชาติ

• ฮอร์โมนสังเคราะห์ มีความแรงค่อนข้างมากจึงเกิดผลข้างเคียงได้ง่าย เช่น เอสโตรเจนที่เด่น มีผลเพิ่มความเสี่ยงในลิ่มเลือด เส้นเลือด เพิ่มความเสี่ยงการเกิดเนื้องอกหรือมะเร็งได้ง่าย ซึ่งสุภาพสตรีจะรู้จักกันดีในรูปแบบของยาคุมกำเนิด อีกทั้งปริมาณของฮอร์โมนเป็นปริมาณสำเร็จรูป คือทุกคนจะได้รับฮอร์โมนในปริมาณเท่ากัน ซึ่งเป็นจุดด้อยเพราะปริมาณฮอร์โมนที่แต่ละคนต้องการแตกต่างกัน
• ฮอร์โมนทดแทนแบบธรรมชาติ (Bio Identical Hormone Replacement Therapy) คือชนิดที่เราเลือกใช้ดูแลคนไข้ เพราะเป็นฮอร์โมนบำบัดแบบธรรมชาติที่มีโครงสร้างเหมือนกับที่ร่างกายสร้างขึ้น โดยรูปแบบที่ใช้เป็นชนิดทา เพื่อให้ร่างกายสามารถดูดซึมได้ง่าย อีกทั้งปริมาณการให้ฮอร์โมนจะพิจารณาเป็นรายบุคคล เพราะก่อนแพทย์จะพิจารณาเลือกใช้ฮอร์โมนทดแทนในแต่ละชนิด จะต้องมีการตรวจหาระดับฮอร์โมนอย่างละเอียดเพื่อวิเคราะห์ปริมาณฮอร์โมนทดแทนที่แต่ละคนควรได้รับ จึงเป็นการให้ฮอร์โมนแบบเฉพาะบุคคลอย่างแท้จริง

การใช้ฮอร์โมนทดแทนมีประโยชน์ในหลายด้าน นอกจากช่วยให้ฮอร์โมนกลับมามีสมดุลได้ทั้งผู้หญิงและผู้ชาย สำหรับผู้หญิงยังช่วยให้แก่ช้า ช่วยยืดอายุการทำงานของเซลล์ การทำงานของสมอง เราจึงนิยามกันว่า “วัยทอง สมองเพชร” จึงนับได้ว่าการใช้ฮอร์โมนทดแทนเป็นการดูแลแบบเวชศาสตร์ชะลอวัยจากภายในสู่ภายนอกอีกประการหนึ่ง

สมดุลของร่างกายและการใช้ชีวิต
เมื่อทำความรู้จักกับฮอร์โมนมาถึงจุดนี้ สิ่งที่ปรากฏชัดคือฮอร์โมนทดแทนเป็นสิ่งสำคัญสำหรับทุกคน ไม่เฉพาะกับเรื่องวัยทองเท่านั้น เป็นการสร้างสมดุลฮอร์โมนในร่างกายด้วยแนวทาง Hormone Replacement Therapy ซึ่งนับเป็นสิ่งที่ทุกคนควรให้ความสำคัญเสมือนการตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อเป็นอีกหนึ่งช่องทางในการมีสุขภาพที่ดีสำหรับทุกคน