หัวใจและ
หลอดเลือด

มะเร็ง

เบาหวาน

ภูมิแพ้

SLE

วัยทอง

อ่อนเพลียเรื้อรัง

กระดูกและ
ข้อเสื่อม

อาการปวดเรื้อรัง

กระดูกสันหลัง
และเส้นประสาท

อัลไซเมอร์

วิตามินส่วนบุคคล

โรคระบบทางเดินอาหาร

โรคพาร์กินสัน

โรคหลอดเลือดสมอง

โรคต่อมไทรอยด์

โรครูมาตอยด์

โรคไต

ภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ

โรคตับ

ปรึกษาแพทย์ออนไลน์ คลิกเลย

พาร์กินสัน ความน่ากลัวที่ไม่ใช่แค่สั่น

โรคพาร์กินสัน จัดอยู่ในกลุ่มของโรคสมองเสื่อมชนิดหนึ่ง ซึ่งในคนไทยพบมากเป็นอันดับสอง รองจากโรคอัลไซเมอร์ ตามสถิติโรคนี้มักพบบ่อย ในผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป และในผู้ชาย พบบ่อยกว่า ผู้หญิง ถึง 50% หรือ 1.5 เท่าตัว

ทำไมโรคนี้ถึงมีอาการสั่น เกร็ง
อาการดังกล่าวเกิดจากความเสื่อมสมองส่วนกลาง ที่เรียกว่า ซับสแตนเชียไนกรา (Substantia Nigra) ซึ่งเป็นที่รวมของกลุ่มเซลล์ประสาทที่สามารถผลิตสารโดปามีน (Dopamine) ซึ่งสารโดปามีนจัดเป็นสารสื่อประสาทที่ช่วยเพิ่มความเร็วในการส่งสัญญาณประสาท ทำให้เราสามารถเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อแขนขาต่าง ๆ ได้รวดเร็วดังใจคิด

แต่คนป่วยโรคพาร์กินสันจะมีสมองส่วนดังกล่าวนี้เสื่อมลง ทำให้ระดับสารโดปามีนในสมองไม่เพียงพอต่อการช่วยนำกระแสประสาทไปยังกล้ามเนื้อส่วนต่าง ๆ จึงทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถเคลื่อนไหวร่างกายได้ลื่นไหลดังใจปรารถนา อาการภายนอกจึงเห็นเป็นลักษณะของการสั่นเวลาเดิน มือสั่น เขียนหนังสือตัวเล็ก ลายเส้นสั่น ไม่เป็นระเบียบ พูดติดขัด เคลื่อนไหวช้า เดินเซ ทรงตัวไม่ดี สุดท้ายอาจเข้าสู่ระยะพิการนอนติดเตียงช่วยเหลือตัวเองไม่ได้



เหตุแห่งความเสื่อมของสมองส่วน ซับสแตนเชียไนกรา (Substantia Nigra)
1. ผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคพาร์กินสัน สมาชิกในครอบครัวสายตรงก็มีโอกาสเกิดโรคนี้ได้มากกว่าคนทั่วไป
2. การสะสมของสารพิษ สารเคมีต่าง ๆ อาทิ ยาฆ่าแมลง สารกันบูดที่ปนเปื้อนในอาหาร สารพิษโลหะหนัก
3. ความเสื่อมของเส้นเลือดที่มีผลทำให้อัตราการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงสมองลดลง
4. ลักษณะของอาหารและการบริโภค พบว่า อาหารจำพวกแป้ง น้ำตาล ของหวาน อาหารทอด สามารถเพิ่มกระบวนการอักเสบที่มากขึ้นในระบบประสาทได้
5. ภาวะการเสียสมดุลของจุลินทรีย์ในทางเดินอาหาร จากการศึกษาในปัจจุบัน จุลินทรีย์ในทางเดินอาหาร มีส่วนสัมพันธ์กับการสังเคราะห์สารสื่อประสาท ระบบภูมิต้านทาน และการควบคุมการเปิดปิดยีนจากสายพันธุกรรมอีกด้วย
6. การบกพร่องของกระบวนการกำจัดของเสียในเซลล์ประสาท (Autophagy) ทำให้เกิดการสะสมของกากตะกอนโปรตีนเสียในเซลล์สมองส่วนนี้ ที่เรียกว่า เลวีย์ โปรตีน (Lewy bodies) ซึ่งทำให้สมองส่วนนี้เสื่อมเร็วขึ้น

สั่นแบบไหน? รู้ได้อย่างไร? ว่าเป็น “พาร์กินสัน”
การวินิจฉัยโรคพาร์กินสันนี้ จะใช้หลักการของการวินิจฉัยจากอาการ ซึ่งได้จากการซักประวัติและตรวจร่างกายเป็นหลัก ร่วมกับการตรวจเลือดหรือ CT scan หรือ MRI สมอง เพื่อแยกโรคจากระบบประสาทส่วนกลางอื่น ๆ

เทคโนโลยีปัจจุบันมีการตรวจการทำงานของสมอง ที่เรียกว่า Functional MRI เช่น F-Dopa Pet Scan ซึ่งสามารถตรวจวัดความผิดปกติของสารโดปามีนในสมองของผู้ป่วยโรคพาร์กินสันได้

การรักษาโรคพาร์กินสันในปัจจุบัน มุ่งเน้นที่จะใช้ยาที่ออกฤทธิ์ลดการทำลายสารโดปามีน เพื่อรักษาระดับโดปามีนไม่ให้ลดลง ซึ่งพบว่า การใช้ยาในการรักษาอาจจะได้ผลดีในการควบคุมอาการ ให้การเคลื่อนไหวดีขึ้น ในระยะแรก ๆ แต่อย่าลืมว่า ความเสื่อมของสมองนั้นไม่ได้ถูกแก้ไข และอาจเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ จึงทำให้ระยะยาว ต้องเพิ่มขนาดยามากขึ้นเรื่อย ๆ จนร่างกายอาการผลแทรกซ้อนจากยาได้ อาทิ เกิดอาการทางจิตเวช ประสาทหลอน เกิดภาวะซึมเศร้า ย้ำคิดย้ำทำ
แม้ว่าในปัจจุบันจะมีเทคโนโลยีของการบริหารยาเพื่อรักษาระดับโดปามีน ได้แก่ การผ่าตัดฝังตัวกระตุ้นในสมองให้เพิ่มการหลั่งสารโดปามีน เทคนิคการบริหารยาอย่างต่อเนื่องผ่านทางผิวหนัง หรือลำไส้ อาจช่วยลดความแปรปรวนของระดับโดปามีนในร่างกาย และอาจลดผลข้างเคียงได้ก็จริง แต่ก็ถือว่ายังไม่ใช่การรักษาที่ต้นเหตุที่จะหยุดยั้งหรือชะลอความเสื่อมที่เกิดขึ้นภายในเนื้อสมองได้

แนวทางการรักษาแบบบูรณาการ ความหวังใหม่ของการรักษาพาร์กินสัน
โดยใช้แนวทางการรักษาที่ควบคุมทุกปัจจัย เพื่อลดอัตราความเสื่อมของเซลล์สมอง ได้แก่
1. การบำบัดด้วยวิธีล้างสารพิษโลหะหนักออกจากร่างกาย เพื่อลดการสะสมของสารพิษ เช่น สารตะกั่ว แมงกานีส หรือธาตุเหล็กที่มากเกินไป มีผลทำลายเซลล์สมองส่วน substantia nigra เพิ่มขึ้น
2. การอดอาหารเพื่อล้างพิษ (Intermittent Fasting) เป็นเทคนิคทางธรรมชาติบำบัด โดยการลดการบริโภคอาหารเย็น และเปลี่ยนมาดื่มน้ำผักคั้นสด สามารถกระตุ้นยีนในร่างกายที่ช่วยเพิ่มกลไกการทำลายของเสียในเซลล์ (Autophagy) ให้กลับมาทำงานดีขึ้นได้
3. เทคโนโลยีภูมิต้านทานบำบัด เพื่อปรับสมดุลภูมิต้านทานและควบคุมกระบวนการอักเสบในร่างกาย สามารถช่วยชะลอความเสื่อมของระบบประสาทส่วนกลางได้
4. การใช้สารอาหารบำบัด เช่น วิตามิน แร่ธาตุ กรดไขมันจำเป็น กรดอะมิโน รวมไปถึง สารต้านอนุมูลอิสระต่าง ๆ เช่น โคเอนไซม์คิวเท็น, อัลฟ่าไลโปอิกแอซิด, สารสกัดจากโสม ถั่งเช่า สารสกัดจากใบชาเขียวเช่น EGCG ก็มีส่วนช่วยปรับสมดุลของสารสื่อประสาท ลดอัตราการเสื่อมของเซลล์สมองได้
5. การกระตุ้นเซลล์สมองด้วย Low level Near infrared laser Therapy พบว่า ในคลื่นแสงดังกล่าว สามารถกระตุ้นเอนไซม์ cytochrome C ของไมโทคอนเดรียของเซลล์ประสาท ซึ่งส่งผลให้เซลล์ที่กำลังเสื่อมกลับมาทำงานได้ดีขึ้น
6. เทคโนโลยีด้านการใช้สารปัจจัยฟื้นฟู เช่น ยาซีรีโบรไลซิน หรือกลุ่ม CPT/FCT ซึ่งมีกรณีศึกษาว่ามีแนวโน้มจะได้ผลดีในสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นของการซ่อมแซมเซลล์สมองที่เสื่อมลงอย่างโรคพาร์กินสัน หรืออัลไซเมอร์ ซึ่งถือว่าเป็นข้อมูลทางเลือกของการรักษาใหม่ที่น่าสนใจ และเป็นความหวังให้กับผู้ป่วยกลุ่มนี้ในอนาคต

ทุกๆ การรักษาเราจะพิจารณาแบบเฉพาะบุคคล เพื่อให้แต่ละบุคคลได้รับการดูแลรักษาที่รากเหง้าของปัญหาอย่างแท้จริง ไม่ใช่แค่รักษาตามชื่อโรค หรือตามอาการของโรค เพราะเราเชื่อว่า การรักษาที่ดีที่สุดนั้น ต้องเริ่มจากการดูแลให้ร่างกายคนไข้เกิดประสิทธิภาพในการฟื้นฟูตัวเองได้สูงสุดนั่นเอง